مصائب دوران تحریم و گشایش های پسابرجام

«مصائب دوران تحریم و گشایش های پسابرجام»، «لایحه تعیین مستمری بازنشستگی بر اساس میانگین 30 سال پرداخت بیمه»، «جذب 3 میلیارد دلار سرمایه خارجی در صنعت برق» و «3 هدف گذاری وزیر برای حل مشکلات اصحاب فرهنگ و هنر» از مهم ترین موضوع های اختصاصی روزنامه ایران در شماره دوشنبه 27 دی است.

**مصائب دوران تحریم و گشایش های پسابرجام

درست در زمانی که یک سال از امضا شدن برجام می‌گذرد و نشانه‌های آن در اقتصاد ایران رخ نشان داده، بیشترین هجمه‌ها علیه دولت ایجاد شده است. این در حالی است که هم آمار و هم نظرات کارشناسان، روایت متفاوتی از حال این روزهای اقتصاد ارائه می‌دهند. مهدی پازوکی اعتقاد دارد سود تندروها، در دوران تحریم‌ها نهفته و مایل به بازگشت کشور به وضعیت سابق هستند. بهاءالدین هاشمی، از دستاوردهای لغو تحریم‌ها حرف می‌زند و مشکلات بانکی را مانعی بر سر راه توسعه می‌داند. حیدر مستخدمین حسینی نیز از فن مذاکره‌ای سخن به میان می‌آورد که فعالان اقتصادی، طی یک سال گذشته به آن دست یافته‌اند. مشروح صحبت‌ها و آسیب شناسی این سه اقتصاددان را در ادامه می‌خوانید:

مهدی پازوکی، اقتصاددان: اگر برجام نبود چه اتفاقی در اقتصاد ایران می‌افتاد؟ قبل از برجام صادرات نفت ما به زیر یک میلیون بشکه در روز رسیده بود. امروز در 6 ماهه اول امسال بیش از دو میلیون و 400 هزار بشکه در روز صادرات داشتیم، این از اثرات برجام است اما مخالفان برجام چون آدم‌هایی هستند که نه در دانشگاه‌های درجه یک درس خوانده‌اند، نه با جهان تعامل دارند و نه می‌خواهند فسادهای دولت سابق را بفهمند، تأثیرات برجام را درک نمی‌کنند. برای نمونه به هواپیمای شرکت ایران ایر سوخت نمی‌دادند، باید در یکی از شهرهای یوگسلاوی سابق سوخت‌گیری می‌کرد و بعد به تهران می‌آمد.

بهاءالدین حسینی هاشمی، اقتصاددان و مدیرعامل سابق بانک سرمایه: مهم‌ترین تحول بعد از برجام، توقف سیر صعودی تحریم‌ها و حذف تدریجی برخی تحریم‌ها در بخش نفت، حمل و نقل دریایی و هوایی بود. در بخش بانکی هم تحریم‌ها لغو شده اما به این دلیل که بانک‌های بزرگ از دولت آینده امریکا می‌ترسند، به قدر انتظار تحول اتفاق نیفتاده است. البته همین حوزه هم در مذاکره خیلی خوب پیش رفته‌ایم و در عمل بانک‌های بزرگ منتظر وقایع آینده‌اند.

حیدر مستخدمین حسینی، اقتصاددان، معاون پارلمانی وزیر اقتصاد در دولت هشتم: دو رویکرد در موضوع اقتصادی پس از برجام مطرح است؛ یکی انتظارات بعد از برجام است که توسط دولت و مسئولان به مردم انتقال پیدا کرد. یک رویکرد هم واقعیت‌های اقتصادی کشور است. هر کدام از آنها باید جداگانه تحلیل شود تا نتایج منطقی آن مورد کاربرد قرار گیرد. انتظارات از امضای برجام حداکثری بود که در همان مقطع ما به‌عنوان کارشناسان زنگ خطرش را به صدا درآوردیم.

در نهایت می‌توان گفت دولت در سایه برجام، توانسته بحران‌هایی مانند دوری از جهان، تورم بالا و... را مدیریت کند، اما هنوز مسائل داخلی اقتصاد ما، جای کار بسیاری دارد.

**لایحه تعیین مستمری بازنشستگی بر اساس میانگین 30 سال پرداخت بیمه

دیروز نمایندگان مجلس شورای اسلامی، در ادامه بررسی مواد اصلاحی لایحه برنامه ششم توسعه کشور «میانگین حقوق دو سال آخر خدمت» را به‌عنوان مبنای مستمری بازنشستگی تعیین کردند.که به نظر می‌رسد در صورتی که این مصوبه در شورای نگهبان هم به تصویب برسد دیگر قانون محاسبه مستمری بازنشستگی بر مبنای 5 سال آخر اشتغال برای حقوق‌های غیر متعارف منتفی شود و فقط دو سال آخر ملاک محاسبه خواهد بود.

محمدحسن زدا معاون فنی و درآمد سازمان تأمین اجتماعی در گفت‌و‌گو با «ایران» در این‌باره گفت: با این مصوبه فرد بیمه شده می‌تواند راحت تا 28 سال حداقل حق بیمه را پرداخت کند و ناگهان برای اینکه چون دو سال آخر خدمت مبنای محاسبه مستمری بازنشستگی قرار می‌گیرد، بیشترین پرداختی را خواهد داشت و در دوران بازنشستگی هم بالاترین حقوق را دریافت خواهد کرد که این وضعیت حیات و آینده سازمان تأمین اجتماعی را به خطر می‌اندازد زیرا تعادلی بین مصارف و منابع وجود نخواهد داشت و این کلاً به نفع افراد تحت پوشش سازمان نیست.

وی در ادامه افزود: بر حسب گزارش های ارائه شده در برخی از کارگاه‌ها شماری از بیمه‌شدگان در سال‌های 29 و 30 دوران اشتغالشان این امکان را پیدا می‌کنند از طریق موافقت کارفرما حق بیمه‌های غیر‌متعارف و بالایی واریز کنند تا بتوانند حقوق بازنشستگی بیشتری را بگیرند، این در حالی است که این امکان و فرصت برای همه بیمه‌ شدگان مهیا نیست و به نظر می رسد این رویه عادلانه و منطقی نباشد.

وی افزود: به عبارتی در این مدل ما سطح حقوق و دستمزد مشمول کسر بیمه را نگاه می‌کنیم یعنی اینکه فرد بیمه شده طی 30 سال خدمت هر سال چه کسری از حداکثر حقوق آن سال را به سازمان تأمین اجتماعی پرداخت کرده آنگاه میانگین 30 سال را محاسبه و مستمری بازنشستگی‌اش را تعیین می‌کنیم.

**جذب 3 میلیارد دلار سرمایه خارجی در صنعت برق

«برجام» امروز یک سالگی خود را جشن می‌گیرد و در این مدت دستگیر بسیاری از صنایع کشور بوده است. از صنعت نفت گرفته تا صنعت هواپیمایی. به یمن برجام ایران یک سال پویا را سپری کرد و توانست نفت خام بیشتری بفروشد، هواپیما بخرد و قرارداد ساخت خودروهای یورو 4 و یورو 5 با اروپاییان منعقد کند و محصولات نفتی و غیر نفتی بیشتری را صادر کند. در این میان مذاکرات زیادی نیز برای جذب سرمایه خارجی انجام شد اما اغلب آنها به دلایلی نظیر ذات قراردادی خود، فعلاً در مرحله مذاکره هستند یا آنکه هنوز تبدیل به قرارداد نهایی نشده اند؛ بجز صنعت آب و برق.

هوشنگ فلاحتیان معاون وزیر نیرو در امور برق و انرژی در گفت‌و‌گو با «ایران» وزارت نیرو را پیشرو در دستاوردهای برجام خواند و اظهار کرد: وزارت نیرو فقط در بخش برق توانست 3 میلیارد دلار سرمایه خارجی را جذب کند. گمان نمی‌کنم در هیچ یک از صنایع دیگر این حجم از قرارداد تبادل شده باشد.

معاون وزیر نیرو نتیجه هزاران ساعت مذاکره را این‌طور بیان می‌کند: در نتیجه این مذاکرات پسابرجامی، موافقتنامه‌هایی با شرکت‌های متعدد از کره جنوبی، ژاپن، ترکیه، چین و روسیه امضا کرده‌ایم. بعضی از این موافقتنامه‌ها تا آنجا پیش رفته که سرمایه‌گذار خارجی زمین گرفته است تا مطالعات اقتصادی را انجام دهند و در حال مذاکرات قرارداد نهایی با آنها هستیم.

فلاحتیان با بیان اینکه بزودی جزئیات این قرارداد را به صورت رسمی اعلام خواهیم کرد، گفت: در نیمه اول بهمن ماه مراسم کلنگ زنی این نیروگاه برگزار خواهد شد. محل ساخت نیروگاه 1400 مگاواتی هرمزگان در فاصله بین میناب و جاسک است تا هم نیاز استان هرمزگان را تأمین کند و هم نیاز منطقه مکران که قرار است در آنجا صنایع مستقر شوند.

**3 هدف گذاری وزیر برای حل مشکلات اصحاب فرهنگ و هنر

سیدرضا صالحی‌امیری در سخنانی، پیش از کسب رأی اعتماد تأکید کرده بود نباید مقابل هنرمند ایستاد. او که در 11 آبان‌ماه توانست با 180رأی موافق، اعتماد مجلس شورای اسلامی را به خود جلب کند، در این دو ماه توانسته نظر مثبت بسیاری از هنرمندان را با پیشنهادها و برگزاری جلسات مکرر با اهالی سینما، تئاتر، موسیقی و هنرهای تجسمی جلب کند؛ وعده‌هایی که همه اهالی هنر به عملی شدن آنها امیدوار هستند.

برای نخستین بار در گفت‌و‌گوی «ایران» با اصغر همت، مدیرعامل خانه تئاتر و یکی از حاضرین در این جلسه منتشر می‌شود که در ادامه می‌خوانید.

به علت درگذشت آیت‌الله اکبر هاشمی‌رفسنجانی، روز سه‌شنبه تعطیل رسمی اعلام شده بود، اما جلسه شما با وزیر برگزار شد. آیا آقای صالحی‌امیری خواهان برگزاری جلسه بود؟

طی این سال‌ها، ما هر وزیر را، در دوران 4ساله‌اش بیشتر از سه بار نمی‌دیدیم، اما در این مدت اندک دوماهه، 4 یا 5جلسه با آقای صالحی‌امیری داشته‌ایم که همین رفتارِ سرشار از حسن نیت ایشان، در ما بارقه‌های امیدی ایجاد کرده است. 

وزیران سابق نیز همگی در حوزه فرهنگ حسن نیت داشتند اما برای نخستین بار است که طی 16سالی که از تأسیس خانه تئاتر می‌گذرد، من با این میزان اهمیت موضوع برای وزیر روبه‌رو می‌شوم. ما فکر می‌کردیم که جلسه روز سه‌شنبه قطعاً لغو می‌شود، اما وزیر پیغامی حاوی اهمیت و لزوم برگزاری این جلسه پیش از شروع جشنواره‌های فجر داد و خواستار برگزاری جلسه شد و اعلام کرد که می‌خواهد تنها حرف‌ها و پیشنهادهای ما را بشنود.

محور جلسه آخر در مورد چه موضوعی بود؟

این جلسه بر سه محور پیش رفت، که در درجه اول مسائل رفاهی مطرح بود؛ من معتقدم مسائل رفاهی ویترین هر فعالیتی در هر حوزه‌ است. محور دوم جلسه، مشکلات صندوق اعتباری هنر است. توقع اعضای این سه خانه فرهنگی-هنری این است که صندوق مشکلاتش را حل کند و وضعیت بهتر شود نه اینکه روزبه‌روز عملکرد آن بدتر و ضعیف‌تر شود. سومین بحث مطرح شده در جلسه به ماده واحده برای تشکیل سازمانی صنفی اختصاص یافت که مقدمات تشکیل این سازمان در حال فراهم شدن است.